ผู้มีหน้าที่เสียภาษีมูลค่าเพิ่ม

 

      ผู้ประกอบการที่ขายสินค้าหรือให้บริการในทางธุรกิจหรือวิชาชีพเป็นปกติธุระ ไม่ว่าจะประกอบกิจการในรูปของบุคคลธรรมดา คณะบุคคลหรือห้างหุ้นส่วนสามัญที่มิใช่นิติบุคคล หรือนิติบุคคลใด ๆ หากมีรายรับจากการขายสินค้าหรือให้บริการเกินกว่า 1.8 ล้านบาทต่อปี มีหน้าที่ต้องยื่นคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มเพื่อเป็นผู้ประกอบการจดทะเบียน โดยคำนวณภาษีที่ต้องเสียจากภาษีขายหักด้วยภาษีซื้อ

 

ผู้ประกอบการที่ไม่ต้องจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

 

 

      1.  ผู้ประกอบการที่มีรายรับจากการขายสินค้าหรือให้บริการไม่เกิน 1.8 ล้านบาทต่อปี

      2.  ผู้ประกอบการที่ขายสินค้าหรือให้บริการที่ได้รับยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่มตามกฎหมาย

      3.   ผู้ประกอบการที่ให้บริการจากต่างประเทศ และได้มีการใช้บริการนั้นในราชอาณาจักร

      4.  ผู้ประกอบการที่อยู่นอกราชอาณาจักรและเข้ามาประกอบกิจการขายสินค้าหรือให้บริการในราชอาณาจักรเป็นครั้งคราว ทั้งนี้ ต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการและเงื่อนไข ที่กำหนดไว้ในประกาศอธิบดีกรมสรรพากร เกี่ยวกับภาษีมูลค่าเพิ่ม ( ฉบับที่ 43) ฯ ลงวันที่ 29 มกราคม พ . ศ . 2536

      5.  ผู้ประกอบการอื่นตามที่อธิบดีจะประกาศกำหนดเมื่อมีเหตุอันสมควร

 

 

ผู้ประกอบการที่ได้รับการยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่มตามกฎหมาย แต่สามารถขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มได้

 

 

      1.  ผู้ประกอบกิจการ ขายพืชผลทางการเกษตร สัตว์ ไม่ว่ามีชีวิตหรือไม่มีชีวิต ปุ๋ย ปลาป่น อาหารสัตว์ ยาหรือเคมีภัณฑ์ที่ใช้สำหรับพืชหรือสัตว์ หนังสือพิมพ์ นิตยสาร หรือตำราเรียน ฯลฯ

      2.  ผู้ประกอบกิจการขายสินค้าหรือให้บริการซึ่งไม่ได้รับยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่มตามกฎหมายและมีรายรับไม่เกิน 1.8 ล้านบาทต่อปี

      3.   การให้บริการขนส่งในราชอาณาจักร โดยอากาศยาน

      4.   การส่งออกของผู้ประกอบการในเขตอุตสาหกรรมส่งออกตามกฎหมายว่าด้วยการนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย

      5.  การให้บริการขนส่งน้ำมันเชื้อเพลิงทางท่อในราชอาณาจักร

วิธีการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

 

      1.   แบบคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

            แบบคำขอที่ใช้ในการขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม ได้แก่ แบบ ภ.พ.01 ซึ่งในเขตกรุงเทพมหานครขอรับได้ที่สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขา(เขต/อำเภอ) หรือสำนักงานสรรพากรพื้นที่ สำหรับในจังหวัดอื่นขอรับได้ที่สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขา(อำเภอ) ทุกแห่ง

      2.   เอกสารที่ต้องใช้ในการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

          (1)   คำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มตามแบบ ภ.พ.01 จำนวน 3 ฉบับ

          (2)   สำเนาทะเบียนบ้านหรือหลักฐานแสดงการอยู่อาศัยจริง พร้อมภาพถ่ายสำเนาดังกล่าว

          (3)   บัตรประจำตัวประชาชนและบัตรประจำตัวผู้เสียภาษีอากร พร้อมภาพถ่ายบัตรดังกล่าว

          (4)   สัญญาเช่าอาคารอันเป็นที่ตั้งสถานประกอบการ (กรณีเช่า) หรือหนังสือยินยอมให้ใช้สถานประกอบการ และหลักฐานแสดงกรรมสิทธิ์ เช่น เป็นเจ้าบ้าน, สัญญาซื้อขาย, คำขอหมายเลขบ้าน, ใบโอนกรรมสิทธิ์, สัญญาเช่าช่วง พร้อมสำเนาทะเบียนบ้านอันเป็นที่ตั้งสถานประกอบการและภาพถ่ายเอกสารดังกล่าว

          (5)   หนังสือจัดตั้งห้างหุ้นส่วน พร้อมภาพถ่ายหนังสือดังกล่าว (กรณีเป็นห้างหุ้นส่วนสามัญหรือคณะบุคคล)

          (6)   หนังสือรับรองของนายทะเบียนห้างหุ้นส่วน บริษัท พร้อมวัตถุประสงค์ หนังสือบริคณห์สนธิและข้อบังคับ และใบทะเบียนพาณิชย์พร้อมภาพถ่ายหนังสือดังกล่าว (กรณีเป็นนิติบุคคล)

          (7)   บัตรประจำตัวประชาชนของกรรมการผู้จัดการ หรือหุ้นส่วนผู้จัดการ และสำเนาทะเบียนบ้าน พร้อมภาพถ่ายเอกสารดังกล่าว

          (8)   แผนที่ซึ่งแสดงที่ตั้งของสถานประกอบการโดยสังเขป และภาพถ่ายสถานประกอบการจำนวน 2 ชุด

          (9)   กรณีมอบอำนาจให้ผู้อื่นทำการแทน ต้องมีหนังสือมอบอำนาจปิดอากรแสตมป์ 10 บาท บัตรประจำตัวประชาชนของผู้มอบอำนาจและผู้รับมอบอำนาจพร้อมภาพถ่ายบัตรดังกล่าว โดยผู้รับมอบอำนาจต้องมีอายุ 20 ปีขึ้นไป

กำหนดเวลาจดทะเบียน

 

       1.   ผู้ประกอบการต้องยื่นคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มเมื่อเริ่มประกอบกิจการขายสินค้าหรือให้บริการ เว้นแต่กรณีที่ผู้ประกอบการมีแผนงานที่สามารถพิสูจน์ได้ว่าได้เตรียมการเพื่อประกอบกิจการขายสินค้าหรือให้บริการที่อยู่ในบังคับต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่มและมีการดำเนินการเพื่อเตรียมประกอบกิจการอันเป็นเหตุให้ต้องมีการซื้อสินค้าหรือรับบริการที่อยู่ในบังคับต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่ม เช่น การก่อสร้างโรงงาน การสร้างอาคารสำนักงานหรือการติดตั้งเครื่องจักร ให้ผู้ประกอบการมีสิทธิยื่นคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มได้ภายในกำหนด 6 เดือนก่อนวันเริ่มประกอบกิจการขายสินค้าหรือให้บริการ

       2.   ผู้ประกอบการที่มีรายรับเกินกว่า 1.8 ล้านบาทต่อปี ต้องยื่นคำขอจดทะเบียนภาษี-มูลค่าเพิ่มภายใน 30 วันนับแต่วันที่มีมูลค่าของฐานภาษี (รายรับ) เกินกว่า 1.8 ล้านบาทต่อปี

สถานที่จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

           

           การจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มของผู้ประกอบการให้ยื่นคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มตามแบบ ภ.พ.01 ณ สถานที่ดังต่อไปนี้

            1.  กรณีสถานประกอบการตั้งอยู่ในเขตกรุงเทพมหานคร ให้ยื่น ณ สำนักงานสรรพากรพื้นที่ หรือ สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขาในเขตท้องที่ที่ สถานประกอบการตั้งอยู่

            2.   กรณีสถานประกอบการตั้งอยู่นอกเขตกรุงเทพมหานคร ให้ยื่น ณ สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขา(อำเภอ) ในเขตท้องที่ที่สถานประกอบการตั้งอยู่ และกรณีสถานประกอบการตั้งในท้องที่อำเภอหรือกิ่งอำเภอตั้งใหม่ที่กรมสรรพากรมิได้จัดอัตรากำลังไว้ ให้ยื่น ณ สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขา(อำเภอ) ที่เคยควบคุมพื้นที่เดิมของอำเภอหรือกิ่งอำเภอตั้งใหม่นั้น

                  กรณีสถานประกอบการหลายแห่ง ให้ยื่นคำขอจดทะเบียนได้ที่ สำนักงานสรรพากรพื้นที่ หรือ สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขา ในท้องที่ที่สถานประกอบการอันเป็นที่ตั้งของสำนักงานใหญ่เพียงแห่งเดียว

            3.   กรณีสถานประกอบการที่อยู่ในความดูแลของสำนักบริหารภาษีธุรกิจขนาดใหญ่ให้ยื่น ณ สำนักบริหารภาษีธุรกิจขนาดใหญ่ หรือจะยื่นผ่านสำนักงานสรรพากรพื้นที่ หรือสำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขาที่สถานประกอบการตั้งอยู่ก็ได้

ใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

 

       เมื่อเจ้าพนักงานได้รับคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม ตามแบบ ภ.พ.01 พร้อมเอกสารที่เกี่ยวข้องครบถ้วนแล้ว จะมีการออกใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (แบบ ภ.พ.20) ให้ ซึ่งจะมีผลให้ผู้ประกอบการเป็นผู้ประกอบการจดทะเบียนตามกฎหมาย ตั้งแต่วันที่ระบุไว้ในใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มเป็นต้นไป

       กรณีที่ผู้ประกอบการมีสถานประกอบการหลายแห่ง ให้ยื่นคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม ณ ท้องที่ที่สถานประกอบการที่เป็นสำนักงานใหญ่ตั้งอยู่เพียงแห่งเดียว แต่กรมสรรพากรจะออกใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (ภ.พ. 20) ให้แก่สถานประกอบการทุกแห่ง โดยผู้ประกอบการจดทะเบียนจะต้องนำใบทะเบียนดังกล่าวไปแสดงไว้ ณ สถานประกอบการแต่ละแห่งในสถานที่ที่เห็นได้ง่ายและเปิดเผย

       กรณีที่ใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มสูญหาย ถูกทำลายหรือชำรุดในสาระสำคัญ ผู้ประกอบการจดทะเบียนจะต้องยื่นคำขอรับใบแทนใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม ณ สถานที่ที่ได้จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มไว้ภายใน 15 วันนับแต่วันที่ทราบถึงการสูญหาย ถูกทำลายหรือชำรุด ซึ่งใบแทนดังกล่าวถือเป็นใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

ใบแทนใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

              กรณีที่ใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มสูญหาย ถูกทำลาย หรือชำรุดในสาระสำคัญ ให้ผู้ประกอบการ จดทะเบียนยื่นคำขอรับใบแทนใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม ณ สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขาหรือสำนักงานสรรพากรพื้นที่ที่สถานประกอบการตั้งอยู่หรือสำนักบริหารภาษีธุรกิจขนาดใหญ่แล้วแต่กรณี ภายใน 15 วัน นับแต่วันที่ทราบถึงการชำรุด สูญหาย หรือถูกทำลาย

              เอกสารที่ใช้ในการยื่นคำขอรับใบแทนใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

          1. แบบคำขอรับใบแทนใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (ภ.พ.04) จำนวน 3 ฉบับ
          2. ใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (ภ.พ.20) ที่ชำรุด (ถ้ามี) พร้อมภาพถ่ายเอกสารดังกล่าว
          3. ใบแจ้งความกรณีสูญหาย
          4. หนังสือมอบอำนาจ กรณีให้ผู้อื่นทำการแทนปิดอากรแสตมป์ 10 บาท
          5. บัตรประจำตัวประชาชนของผู้มอบอำนาจและผู้รับมอบอำนาจ พร้อมภาพถ่ายเอกสารดังกล่าว

หน้าที่ของผู้ประกอบการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

 

       1.   เรียกเก็บภาษีมูลค่าเพิ่มจากผู้ซื้อสินค้าหรือผู้รับบริการ และออกใบกำกับภาษีเพื่อเป็นหลักฐานในการเรียกเก็บภาษีมูลค่าเพิ่ม

       2.   จัดทำรายงานตามที่กฎหมายกำหนด ซึ่งได้แก่

              (1)   รายงานภาษีซื้อ

              (2)   รายงานภาษีขาย

              (3)   รายงานสินค้าและวัตถุดิบ

       3.   ยื่นแบบแสดงรายการเพื่อเสียภาษีตามแบบ ภ.พ.30

รู้ไว้ใช่ว่ากับภาษี

 

    ต้องขอออกตัวก่อนว่าดิฉันไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญเรื่องภาษี แต่วันนี้ อยากจะนำเกร็ดเกี่ยวกับภาษีที่ได้ประสบมาแบ่งปันกับท่านผู้อ่าน เพราะตอนนี้ย่างเข้าสู่ฤดูกาลยื่นเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาแล้ว

เป็นที่ทราบกันดีว่ารัฐบาลต้องใช้เงินจำนวนมากในการอัดฉีด เพื่อไม่ให้เศรษฐกิจในปี 2552 ติดลบมากเกินไป วิธีการหนึ่งที่รัฐบาลทำ คือ การเพิ่มประสิทธิภาพในการเรียกเก็บเงินภาษี และมีผู้ให้ข้อสังเกตว่า รัฐบาลใช้วิธีคืนเงินภาษีช้าๆ เพื่อให้มีเงินหมุนเวียนในระบบของรัฐ เท็จจริงแค่ไหนไม่ทราบ แต่จนป่านนี้ดิฉันเองก็ยังไม่ได้รับคืนภาษีเงินได้ของปี 2551 ที่ถูกหัก ณ ที่จ่ายเกินไป

ผู้คนที่ดิฉันสนทนาด้วยบอกว่า ไม่ได้ว่าอะไรที่กรมสรรพากรจะใช้เวลาตรวจสอบนาน แต่ที่รู้สึกโกรธแค้น คือ ขอเอกสารทีละหน่อย ละหน่อย ทำให้เสียเวลา เวลาขอแจ้งว่าส่งทางโทรสารก็ได้ แต่พอส่งแล้วก็แจ้งมาขอตัวจริงอีก โดยเฉพาะผู้ที่ยื่นเอกสารผ่านอินเทอร์เน็ต ดิฉันรวบรวมข้อควรรู้มาให้ท่านทราบดังนี้

  ยื่นแบบแต่เนิ่นๆ ท่านที่ยื่นแบบในช่วงสัปดาห์สุดท้ายของเดือน มี.ค.จะพบว่าทุกช่องทางแน่นไปหมด ยื่นด้วยเอกสารก็มีคิวยาว ไปรอเป็นวันๆ เสียเวลาทำงานอย่างมาก ยื่นด้วยอินเทอร์เน็ตก็เข้าสู่ระบบยาก ค่อนข้างช้า แม้ว่าในปีที่แล้วจะดีขึ้นแล้วก็ตาม

  กรมสรรพากรได้พัฒนาการลงทะเบียนยื่นภาษีผ่านอินเทอร์เน็ต และได้ปรับปรุงจนใช้งานค่อนข้างสะดวกแล้ว หากไม่มีรายการมากมาย คือ มีเพียงรายได้จากเงินเดือน และโบนัส ท่านยื่นผ่านอินเทอร์เน็ตอาจสะดวกกว่าค่ะ

  หากมีเอกสารหรือมีรายการมาก ไม่ควรยื่นผ่านอินเทอร์เน็ต อันนี้เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกดิฉันเอง

  ทราบหรือไม่ว่า ค่าลดหย่อนเลี้ยงดูบุพการี 30,000 บาทนั้น ไม่สามารถหักลดหย่อนได้หากบุพการีมีรายได้เกิน 30,000 บาท ไม่ว่าจะเป็นรายได้ประเภทใด ทั้งดอกเบี้ย เงินปันผล ฯลฯ

  เงินบริจาคหากมีชื่อมากกว่า 1 คน ต้องหารเฉลี่ยเท่ากันทุกคนเวลานำมาใช้ลดหย่อน เว้นแต่ระบุลงไปว่าเป็นเงินบริจาคจากใครจำนวนเท่าใด ถ้าจะให้ดี แยกชื่อบริจาคจะสะดวกกว่าค่ะ ไม่ต้องกลัวว่าจะไม่ได้ทำบุญร่วมกัน

  หากสมรสจดทะเบียน ดอกเบี้ยเงินกู้ยืมเพื่อที่อยู่อาศัย ไม่ว่าจะกู้ในนามสามีหรือภรรยา สามารถนำมาหักลดหย่อนได้คนละครึ่ง

  เบี้ยประกันชีวิต ที่จะนำมาหักลดหย่อน คู่สามีภรรยา สามารถหักลดหย่อนแต่ละคนได้ ตามที่จ่ายจริง แต่ไม่เกินคนละ 100,000 บาท

  เงินได้จากรางวัลต้องนำไปคำนวณภาษี โดยถือเป็นเงินได้ตามมาตรา 40 (8) เพราะฉะนั้นหากท่านเผอิญโชคดีส่งบัตรชิงโชคไปแล้วได้รับรางวัล ทางห้างร้านเขาจะตีมูลค่ารางวัลของท่านเป็นเงิน และหักภาษี ณ ที่จ่ายเอาไว้ 5% และท่านยังมีภาระต้องเสียภาษีส่วนที่เหลือตามฐานภาษีของท่านนะคะ อย่าคิดว่าหัก 5% ก็เรียบร้อยแล้ว และกรณีที่ได้รางวัลเป็นบริการ อาทิเช่น โรงแรมหรือสปา ถึงท่านจะใช้หรือไม่ใช้สิทธิก็ตาม ทางสรรพากรจะถือว่าท่านรับเงินได้ไปแล้วเท่ากับที่ห้างร้านเขาตีราคาเอาไว้ ท่านต้องเสียภาษีบนเงินได้นี้ด้วย เพราะฉะนั้น หากท่านได้รางวัล ให้สอบถามก่อนว่ารางวัลอะไร และถ้าเห็นว่ารางวัลนั้นท่านไม่ได้ใช้แน่ๆ ก็ไม่ควรรับมา มิฉะนั้น จะกลายเป็นทุกขลาภไป

     อยากจะฝากห้างร้านที่ตีมูลค่ารางวัลด้วยว่าอย่าตีแบบเฟ้อค่ะ เข้าใจว่าเวลาโฆษณาดูเท่ดี เหมือนว่ารางวัลใหญ่ แต่มูลค่าจริงไม่ถึงที่ท่านตี และนอกจากนี้ เนื่องจากผู้รับรางวัลมีภาระภาษี 5-37% ของมูลค่าของรางวัล ไม่ได้ได้มาฟรีๆ ดังนั้น ท่านควรจะให้ผู้ได้รางวัลสามารถใช้รางวัลนั้นได้โดยไม่มีกำหนดอายุ มิฉะนั้น ท่านให้รางวัลเป็นเงินสดจะดีกว่าค่ะ ลูกค้าจะได้ไม่เสียความรู้สึก

   ควรพยายามไม่ให้ถูกหักภาษี ณ ที่จ่ายเกินกว่าที่ควรจะเสีย ถ้าจะให้ดี หักไม่ครบและไปจ่ายภายหลังจะดีกว่า เพราะฉะนั้น กรณีเป็นพนักงานบริษัท เวลามีรายการลดหย่อนต่างๆ ต้องแจ้งฝ่ายบุคคลตั้งแต่ต้นปี อาทิเช่น วางแผนว่าจะซื้อกองทุนรวมเพื่อการเลี้ยงชีพในช่วงปลายปี หรือตลอดทั้งปี ก็แจ้งฝ่ายบุคคลไว้ตั้งแต่ต้นปีเลย เพราะหากไปแจ้งในจุดที่ลงทุน ภาษีที่หักไปแล้วอาจจะเกินที่ควรจะต้องจ่าย ดังนั้น จึงต้องไปขอคืน ซึ่งกว่าจะได้คืนอาจต้องข้ามไปเป็นปี

   ฝากกรมสรรพากรพิจารณาว่า จะดีกว่าหรือไม่ที่บังคับให้ยื่นเอกสารประกอบทุกชิ้นตามไปหลังการยื่นผ่านอินเทอร์เน็ต โดย ทำให้การยื่นผ่านอินเทอร์เน็ตเป็นเพียงการทดแทนการไปยืนเข้าคิว เป็นวันๆ เพราะในปัจจุบันท่านผลักภาระการเก็บเอกสารให้เป็นของผู้เสียภาษี และเอาเข้าจริงๆ ท่านก็ตรวจเอกสารทุกชิ้นอยู่ดี เพียงแต่ท่านมีเวลาตรวจยาวขึ้นเป็นปีๆ ถ้าผู้เสียภาษีส่งให้ท่านทั้งหมด อย่างน้อยท่านก็ต้องรีบตรวจเบื้องต้นภายในช่วงเวลาที่ยื่น คือ ภายใน 31 มี.ค.

   เชื่อไหมคะว่าของภาษี 2551 ดิฉันยื่นผ่านอินเทอร์เน็ตก็แล้ว ถูกตามเอกสารก็แล้ว ถูกแจ้งให้ยื่นเป็นกระดาษใหม่ก็แล้ว ถูกตามรอบที่สามก็แล้ว รวมระยะเวลาการยื่น 11 เดือน ยังไม่มีวี่แววว่าจะได้คืนเลยค่ะ

   หากรัฐบาลต้องการให้ผู้เสียภาษีบริจาคเงินภาษีที่จะได้คืนก็ขอกันดีๆ ได้ค่ะ ไม่ต้องยึกยื้อ ให้เสียความรู้สึกและเสียเวลากันเปล่าๆ โลกสมัยนี้พัฒนาไปมากแล้ว ส่งเอกสารกลับไปครั้งหนึ่งใช้เวลาตรวจ 3-5 เดือนแล้วส่งกลับมาขอเพิ่ม ขอใหม่ และขอเสนอว่า เงินภาษีที่ถูกหักเกินไป หากบริจาคให้กรมสรรพากร จะสามารถถือเป็นเงินบริจาคให้กับองค์กรการกุศล สามารถนำไปหักลดหย่อนในปีต่อไปได้ด้วย

ภาษีเบี้ยประกันชีวิต

 

  ได้รับคำถามบ่อยครั้งเกี่ยวกับกรณีบริษัทจำกัดจ่ายเบี้ยประกันให้กรรมการผู้จัดการตามมติที่ประชุมเพื่อเป็นสวัสดิการและการตอบแทน ว่า
   
1.เบี้ยประกันชีวิตที่บริษัทฯ ออกให้ กรรมการผู้จัดการตามมติที่ประชุมนี้หักเป็นค่าใช้จ่ายในการคำนวณกำไรสุทธิของบริษัทฯได้หรือไม่ และต้องถือเอาเบี้ยประกันชีวิต ดังกล่าวเป็นเงินได้พึงประเมินของกรรมการผู้จัดการเพื่อคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาหรือไม่มีข้อจำกัดอย่างไร
   
2.กรณีที่บริษัทฯ จ่ายภาษีเงินได้บุคคล ธรรมดาทั้งหมดแทนกรรมการผู้จัดการตามมติที่ประชุมและเจตนารมณ์ของบริษัทฯ จะต้องดำเนินการอย่างไร

  เกี่ยวกับเรื่องนี้สอดคล้องกับแนวคำตอบของกรมสรรพากรตามหนังสือเลขที่กค 0811/408 ลงวันที่ 21 มกราคม 2543 ดังนี้
   
1.เงินค่าเบี้ยประกันชีวิตที่บริษัทฯ จ่ายให้กรรมการผู้จัดการตามมติที่ประชุม ของบริษัทฯ หากเป็นกรณีที่บริษัทฯ ต้องจ่ายให้กับกรรมการทุกคนเป็นการทั่วไปตามระเบียบแล้วบริษัทฯมีสิทธินำเบี้ยประกันชีวิตที่ออกให้นั้นมาหักเป็นรายจ่ายในการคำนวณกำไรสุทธิเพื่อเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลได้ ไม่ต้องห้ามตามประมวลรัษฎากร และเพื่อความสะดวกในการแสดงหลักฐานให้บริษัทประกันภัยหมายเหตุไว้ในใบเสร็จรับเงินให้มีข้อความว่า เบี้ยประกันชีวิตที่รับนี้จ่ายโดยบริษัท...เงินค่าเบี้ยประกันชีวิตที่บริษัทฯ   ออกให้เข้าลักษณะเป็นประโยชน์เพิ่มที่ลูกจ้างได้รับถือเป็นเงินได้พึงประเมินจากการจ้างแรงงานที่ต้องนำไปรวมคำนวณเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาต่อไป โดยบริษัทฯ มีหน้าที่หักภาษีเงินได้ ณ จ่ายจากเงินได้พึงประเมินดังกล่าวด้วย หากกรมธรรม์ประกันชีวิตมีกำหนดเวลา 10 ปีขึ้นไป และบริษัทผู้รับประกันประกอบกิจการในประเทศไทย พนักงานมีสิทธินำเบี้ยประกันชีวิตไปหักลดหย่อนภาษีเงินได้ได้ไม่เกิน 100,000 บาท  
   
2.เงินค่าภาษีอากรที่บริษัทฯ ออกให้ถือเป็นรายจ่ายที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับการประกอบกิจการ บริษัทฯ สามารถนำมาหักเป็นรายจ่ายในการคำนวณกำไรสุทธิเพื่อเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลได้ ไม่ต้องห้าม ตามมาตรา 65 ตรี (6) แห่งประมวลรัษฎากร

อายุความ การขอคืนภาษีเงินได้

 

มาตรา 27 ตรี วรรคแรก ได้บัญญัติไว้เป็นหลักว่า “เว้นแต่จะได้มีกฎหมายบัญญัติไว้เป็นอย่างอื่น กำหนดระยะเวลาในการขอคืนภาษีอากรและภาษีที่ถูกหัก ณ ที่จ่ายและได้มีการนำส่งไว้เป็นจำนวนเงินที่เกินกว่าที่ต้องควรเสีย หรือที่ไม่มีหน้าที่ต้องเสีย ให้ผู้มีสิทธิขอคืนภายใน 3 ปี นับแต่วันสุดท้ายแห่งกำหนดเวลายื่นรายการภาษีตามที่กฎหมายกำหนด”

ผู้มีสิทธิขอคืน คือผู้มีเงินได้ หรือผู้ที่ได้รับมอบอำนาจให้ทำการเป็นตัวแทนในการยื่นคำร้องขอคืนภาษี 

วันสุดท้ายแห่งกำหนดเวลายื่นรายการเสียภาษี  หมายถึงวันครบกำหนดยื่นแบบแสดงรายการ เช่น กรณีภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา วันสุดท้ายของการยื่นแบบแสดงรายการคือวันที่ 31 มีนาคมของปีปฏิทินถัดไป หรือกรณีเป็นภาษีเงินได้นิติบุคคลวันสุดท้ายของการยื่นแบบแสดงรายการคือภายใน 150 วันหลังสิ้นรอบระยะเวลาบัญชีของนิติบุคคลนั้น มิใช่วันสุดท้ายของการยื่นแบบแสดงรายการเสียภาษี (กลางปี) ล่วงหน้า ในกรณีมีกฎหมายกำหนดให้มีการยื่นชำระภาษีและแบบแสดงรายการล่วงหน้า

อย่างไรก็ตาม ในกรณีที่ผู้มีสิทธิขอคืนภาษียื่นแบบแสดงรายการเมื่อพ้นเวลาที่กำหนด หรือได้ยื่นแบบแสดงรายการภายในเวลาที่รัฐมนตรีหรืออธิบดีให้ขยายหรือเลื่อนออกไป ตามมาตรา 3 อัฎฐ มาตรา 27 ตรีวรรคสอง กำหนดว่าการยื่นคำร้องขอคืนก็สามารถยื่นได้ภายใน 3 ปี นับแต่วันที่ได้ยื่นรายการตามที่ได้ขยายไปนั้น 

หรือในกรณีที่ผู้มีสิทธิขอคืนภาษี ทำการยื่นอุทธรณ์การประเมินหรือเป็นคดีในศาล คำร้องขอคืนก็สามารถยื่นได้ภายใน 3 ปี นับแต่วันที่ได้รับแจ้งคำวินิจฉัยอุทธรณ์เป็นหนังสือ หรือนับแต่วันที่ศาลมีคำพิพากษาถึงที่สุดแล้วแต่กรณี

อนึ่ง ประมวลรัษฎากรยังได้กำหนดเพิ่มเติมไว้เป็นพิเศษในเรื่องการขอคืนภาษีหัก ณ ที่จ่ายที่ถูกหักไว้เกินใน มาตรา 63 เป็นต่างหากด้วยว่า

 “บุคคลใดถูกหักภาษีไว้ ณ ที่จ่ายและนำส่งเงินเกินกว่าที่ควรต้องเสียภาษีตามส่วนนี้ บุคคลนั้นมีสิทธิได้รับเงินจำนวนที่เกินนั้นคืนแต่ต้องยื่นคำร้องต่อเจ้าหน้าที่พนักงานประเมินภายใน 3 ปี นับแต่วันสุดท้ายแห่งปีซึ่งได้ถูกหักภาษีเกินไป”

ดังนั้น ความในมาตรา 63 จึงถือเป็นข้อยกเว้นของมาตรา 27 ตรี ระยะเวลาในการขอคืนภาษีหัก ณ ที่จ่าย ไม่ว่าจะเป็นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาหรือภาษีเงินได้นิติบุคคล จึงย่นระยะเวลามาเป็น 3 ปี นับแต่วันสุดท้ายแห่งปีภาษี ซึ่งถูกหักภาษีเกินไป

ฎ.9911/2539 ได้วินิจฉัยไว้ดังนี้ การขอคืนภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่ายตามมาตรา 3 เตรส แห่งประมวลรัษฎากร ที่บริษัทถูกหักและนำส่งเกินไป บริษัทต้องยื่นคำร้องขอคืนภายใน 3 ปีนับแต่วันสิ้นปีที่ถูกหักภาษี ณ ที่จ่าย (ไม่ใช่นับตั้งแต่วันสิ้นสุดรอบระยะเวลาบัญชี) จะนำมาตรา 27 ตรี แห่งประมวลรัษฎากร มาบังคับไม่ได้ เมื่อรอบระยะเวลาบัญชีของโจทก์ เริ่ม 1 ม.ค. ถึง 31 ธ.ค. ดังนั้นรอบระยะเวลาบัญชี 2531 ซึ่งได้ยื่นคำร้องขอคืนเมื่อวันที่ 29 พ.ค. 2535 ขาดอายุความขอคืนแล้ว (นอกจากนี้ยังมี ฎ. 9912/2539 ฎ. 9913/2539 ฎ. 1810/2540 ฎ. 4688/2540 ก็วินิจฉัยไว้ในลักษณะเดียวกัน)

มีข้อน่าสังเกตว่า แม้มาตรา 63 จะเป็นบทบัญญัติที่กำหนดอยู่ในส่วนที่ว่าด้วยภาษีเงินได้ที่เก็บจากบุคคลธรรมดาแต่มาตรา 3 เตรส ซึ่งเป็นมาตราที่ว่าด้วยการหักภาษี ณ ที่จ่ายทุกประเภท กำหนดให้นำความมาตรา 63 มาบังคับใช้โดยอนุโลมด้วย จึงมีผลให้ความในมาตรา 63 ครอบคลุมไปถึงภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่ายทุกประเภท ทั้งของบุคคลธรรมดาและนิติบุคคล

มาตรา 3 เตรส กำหนดไว้ดังนี้

“ในกรณีจำเป็นเพื่อประโยชน์ในการจัดเก็บภาษี ให้อธิบดีมีอำนาจออกคำสั่งให้ผู้จ่ายเงินพึงประเมินตามมาตรา 40 ซึ่งไม่มีหน้าที่หัก ณ ที่จ่ายตามลักษณะ 2 ภาษี ณ ที่จ่ายตามหลักเกณฑ์ เงื่อนไข และอัตราที่กำหนดโดยกฎกระทรวง ในการนี้ ให้นำมาตรา 52 มาตรา 53 มาตรา 54 มาตรา 55 มาตรา 58 มาตรา 59 มาตรา 60 และมาตรา 63 มาใช้บังคับโดยอนุโลม”

นอกจากนี้ ศาลฎีกายังได้มีคำพิพากษาตัดสินไว้ใน  ฎ.9913/2540 ไว้ด้วยดังนี้

“มาตรา 3 เตรส นั้นใช้บังคับทั้งภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาและนิติบุคคล และนำมาตรา 63 มาบังคับแก่การขอคืนเงินไว้แล้ว ดังนั้น จึงนำมาตรา 27 ตรี มาใช้บังคับไม่ได้”

ในส่วนของการขอคืนภาษีมูลค่าเพิ่มของผู้ประกอบการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มที่มิได้ขอเครดิตภาษีตามรายเดือนภาษีนั้นมาตรา 84/1 ได้บัญญัติไว้เป็นเอกเทศดังนี้

       กรณีการขายสินค้าหรือการให้บริการที่มีภาษีต้องคืน ให้ยื่นคำร้องขอคืนภายใน 3 ปี นับแต่วันพ้นกำหนดเวลายื่นแบบแสดงรายการภาษีสำหรับเดือนภาษีนั้น ซึ่งคือวันที่ 15 ของเดือนภาษีถัดไป

        กรณีการขายสินค้าหรือให้บริการในกรณีอื่น เช่น คำนวณผิดพลาดชำระซ้ำ ฯลฯ ให้ยื่นคำร้องขอคืนภายใน 3 ปีนับแต่ที่ได้ชำระภาษี

ส่วนขอคืนภาษีธุรกิจเฉพาะมาตรา 91/11 ได้บัญญัติไว้เป็นเอกเทศเช่นกันโดยให้ยื่นคำร้องภายใน 3 ปีนับแต่วันพ้นกำหนดเวลายื่นแบบแสดงรายการภาษี

ผู้มีหน้าที่เสียภาษีมูลค่าเพิ่ม

 

      ผู้ประกอบการที่ขายสินค้าหรือให้บริการในทางธุรกิจหรือวิชาชีพเป็นปกติธุระ ไม่ว่าจะประกอบกิจการในรูปของบุคคลธรรมดา คณะบุคคลหรือห้างหุ้นส่วนสามัญที่มิใช่นิติบุคคล หรือนิติบุคคลใด ๆ หากมีรายรับจากการขายสินค้าหรือให้บริการเกินกว่า 1.8 ล้านบาทต่อปี มีหน้าที่ต้องยื่นคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มเพื่อเป็นผู้ประกอบการจดทะเบียน โดยคำนวณภาษีที่ต้องเสียจากภาษีขายหักด้วยภาษีซื้อ

 

ผู้ประกอบการที่ไม่ต้องจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

 

 

      1.  ผู้ประกอบการที่มีรายรับจากการขายสินค้าหรือให้บริการไม่เกิน 1.8 ล้านบาทต่อปี

      2.  ผู้ประกอบการที่ขายสินค้าหรือให้บริการที่ได้รับยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่มตามกฎหมาย

      3.   ผู้ประกอบการที่ให้บริการจากต่างประเทศ และได้มีการใช้บริการนั้นในราชอาณาจักร

      4.  ผู้ประกอบการที่อยู่นอกราชอาณาจักรและเข้ามาประกอบกิจการขายสินค้าหรือให้บริการในราชอาณาจักรเป็นครั้งคราว ทั้งนี้ ต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการและเงื่อนไข ที่กำหนดไว้ในประกาศอธิบดีกรมสรรพากร เกี่ยวกับภาษีมูลค่าเพิ่ม ( ฉบับที่ 43) ฯ ลงวันที่ 29 มกราคม พ . ศ . 2536

      5.  ผู้ประกอบการอื่นตามที่อธิบดีจะประกาศกำหนดเมื่อมีเหตุอันสมควร

 

 

ผู้ประกอบการที่ได้รับการยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่มตามกฎหมาย แต่สามารถขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มได้

 

 

      1.  ผู้ประกอบกิจการ ขายพืชผลทางการเกษตร สัตว์ ไม่ว่ามีชีวิตหรือไม่มีชีวิต ปุ๋ย ปลาป่น อาหารสัตว์ ยาหรือเคมีภัณฑ์ที่ใช้สำหรับพืชหรือสัตว์ หนังสือพิมพ์ นิตยสาร หรือตำราเรียน ฯลฯ

      2.  ผู้ประกอบกิจการขายสินค้าหรือให้บริการซึ่งไม่ได้รับยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่มตามกฎหมายและมีรายรับไม่เกิน 1.8 ล้านบาทต่อปี

      3.   การให้บริการขนส่งในราชอาณาจักร โดยอากาศยาน

      4.   การส่งออกของผู้ประกอบการในเขตอุตสาหกรรมส่งออกตามกฎหมายว่าด้วยการนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย

      5.  การให้บริการขนส่งน้ำมันเชื้อเพลิงทางท่อในราชอาณาจักร

วิธีการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

 

      1.   แบบคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

            แบบคำขอที่ใช้ในการขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม ได้แก่ แบบ ภ.พ.01 ซึ่งในเขตกรุงเทพมหานครขอรับได้ที่สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขา(เขต/อำเภอ) หรือสำนักงานสรรพากรพื้นที่ สำหรับในจังหวัดอื่นขอรับได้ที่สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขา(อำเภอ) ทุกแห่ง

      2.   เอกสารที่ต้องใช้ในการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

          (1)   คำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มตามแบบ ภ.พ.01 จำนวน 3 ฉบับ

          (2)   สำเนาทะเบียนบ้านหรือหลักฐานแสดงการอยู่อาศัยจริง พร้อมภาพถ่ายสำเนาดังกล่าว

          (3)   บัตรประจำตัวประชาชนและบัตรประจำตัวผู้เสียภาษีอากร พร้อมภาพถ่ายบัตรดังกล่าว

          (4)   สัญญาเช่าอาคารอันเป็นที่ตั้งสถานประกอบการ (กรณีเช่า) หรือหนังสือยินยอมให้ใช้สถานประกอบการ และหลักฐานแสดงกรรมสิทธิ์ เช่น เป็นเจ้าบ้าน, สัญญาซื้อขาย, คำขอหมายเลขบ้าน, ใบโอนกรรมสิทธิ์, สัญญาเช่าช่วง พร้อมสำเนาทะเบียนบ้านอันเป็นที่ตั้งสถานประกอบการและภาพถ่ายเอกสารดังกล่าว

          (5)   หนังสือจัดตั้งห้างหุ้นส่วน พร้อมภาพถ่ายหนังสือดังกล่าว (กรณีเป็นห้างหุ้นส่วนสามัญหรือคณะบุคคล)

          (6)   หนังสือรับรองของนายทะเบียนห้างหุ้นส่วน บริษัท พร้อมวัตถุประสงค์ หนังสือบริคณห์สนธิและข้อบังคับ และใบทะเบียนพาณิชย์พร้อมภาพถ่ายหนังสือดังกล่าว (กรณีเป็นนิติบุคคล)

          (7)   บัตรประจำตัวประชาชนของกรรมการผู้จัดการ หรือหุ้นส่วนผู้จัดการ และสำเนาทะเบียนบ้าน พร้อมภาพถ่ายเอกสารดังกล่าว

          (8)   แผนที่ซึ่งแสดงที่ตั้งของสถานประกอบการโดยสังเขป และภาพถ่ายสถานประกอบการจำนวน 2 ชุด

          (9)   กรณีมอบอำนาจให้ผู้อื่นทำการแทน ต้องมีหนังสือมอบอำนาจปิดอากรแสตมป์ 10 บาท บัตรประจำตัวประชาชนของผู้มอบอำนาจและผู้รับมอบอำนาจพร้อมภาพถ่ายบัตรดังกล่าว โดยผู้รับมอบอำนาจต้องมีอายุ 20 ปีขึ้นไป

กำหนดเวลาจดทะเบียน

 

       1.   ผู้ประกอบการต้องยื่นคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มเมื่อเริ่มประกอบกิจการขายสินค้าหรือให้บริการ เว้นแต่กรณีที่ผู้ประกอบการมีแผนงานที่สามารถพิสูจน์ได้ว่าได้เตรียมการเพื่อประกอบกิจการขายสินค้าหรือให้บริการที่อยู่ในบังคับต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่มและมีการดำเนินการเพื่อเตรียมประกอบกิจการอันเป็นเหตุให้ต้องมีการซื้อสินค้าหรือรับบริการที่อยู่ในบังคับต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่ม เช่น การก่อสร้างโรงงาน การสร้างอาคารสำนักงานหรือการติดตั้งเครื่องจักร ให้ผู้ประกอบการมีสิทธิยื่นคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มได้ภายในกำหนด 6 เดือนก่อนวันเริ่มประกอบกิจการขายสินค้าหรือให้บริการ

       2.   ผู้ประกอบการที่มีรายรับเกินกว่า 1.8 ล้านบาทต่อปี ต้องยื่นคำขอจดทะเบียนภาษี-มูลค่าเพิ่มภายใน 30 วันนับแต่วันที่มีมูลค่าของฐานภาษี (รายรับ) เกินกว่า 1.8 ล้านบาทต่อปี

สถานที่จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

           

           การจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มของผู้ประกอบการให้ยื่นคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มตามแบบ ภ.พ.01 ณ สถานที่ดังต่อไปนี้

            1.  กรณีสถานประกอบการตั้งอยู่ในเขตกรุงเทพมหานคร ให้ยื่น ณ สำนักงานสรรพากรพื้นที่ หรือ สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขาในเขตท้องที่ที่ สถานประกอบการตั้งอยู่

            2.   กรณีสถานประกอบการตั้งอยู่นอกเขตกรุงเทพมหานคร ให้ยื่น ณ สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขา(อำเภอ) ในเขตท้องที่ที่สถานประกอบการตั้งอยู่ และกรณีสถานประกอบการตั้งในท้องที่อำเภอหรือกิ่งอำเภอตั้งใหม่ที่กรมสรรพากรมิได้จัดอัตรากำลังไว้ ให้ยื่น ณ สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขา(อำเภอ) ที่เคยควบคุมพื้นที่เดิมของอำเภอหรือกิ่งอำเภอตั้งใหม่นั้น

                  กรณีสถานประกอบการหลายแห่ง ให้ยื่นคำขอจดทะเบียนได้ที่ สำนักงานสรรพากรพื้นที่ หรือ สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขา ในท้องที่ที่สถานประกอบการอันเป็นที่ตั้งของสำนักงานใหญ่เพียงแห่งเดียว

            3.   กรณีสถานประกอบการที่อยู่ในความดูแลของสำนักบริหารภาษีธุรกิจขนาดใหญ่ให้ยื่น ณ สำนักบริหารภาษีธุรกิจขนาดใหญ่ หรือจะยื่นผ่านสำนักงานสรรพากรพื้นที่ หรือสำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขาที่สถานประกอบการตั้งอยู่ก็ได้

ใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

 

       เมื่อเจ้าพนักงานได้รับคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม ตามแบบ ภ.พ.01 พร้อมเอกสารที่เกี่ยวข้องครบถ้วนแล้ว จะมีการออกใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (แบบ ภ.พ.20) ให้ ซึ่งจะมีผลให้ผู้ประกอบการเป็นผู้ประกอบการจดทะเบียนตามกฎหมาย ตั้งแต่วันที่ระบุไว้ในใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มเป็นต้นไป

       กรณีที่ผู้ประกอบการมีสถานประกอบการหลายแห่ง ให้ยื่นคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม ณ ท้องที่ที่สถานประกอบการที่เป็นสำนักงานใหญ่ตั้งอยู่เพียงแห่งเดียว แต่กรมสรรพากรจะออกใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (ภ.พ. 20) ให้แก่สถานประกอบการทุกแห่ง โดยผู้ประกอบการจดทะเบียนจะต้องนำใบทะเบียนดังกล่าวไปแสดงไว้ ณ สถานประกอบการแต่ละแห่งในสถานที่ที่เห็นได้ง่ายและเปิดเผย

       กรณีที่ใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มสูญหาย ถูกทำลายหรือชำรุดในสาระสำคัญ ผู้ประกอบการจดทะเบียนจะต้องยื่นคำขอรับใบแทนใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม ณ สถานที่ที่ได้จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มไว้ภายใน 15 วันนับแต่วันที่ทราบถึงการสูญหาย ถูกทำลายหรือชำรุด ซึ่งใบแทนดังกล่าวถือเป็นใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

ใบแทนใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

              กรณีที่ใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มสูญหาย ถูกทำลาย หรือชำรุดในสาระสำคัญ ให้ผู้ประกอบการ จดทะเบียนยื่นคำขอรับใบแทนใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม ณ สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขาหรือสำนักงานสรรพากรพื้นที่ที่สถานประกอบการตั้งอยู่หรือสำนักบริหารภาษีธุรกิจขนาดใหญ่แล้วแต่กรณี ภายใน 15 วัน นับแต่วันที่ทราบถึงการชำรุด สูญหาย หรือถูกทำลาย

              เอกสารที่ใช้ในการยื่นคำขอรับใบแทนใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

          1. แบบคำขอรับใบแทนใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (ภ.พ.04) จำนวน 3 ฉบับ
          2. ใบทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (ภ.พ.20) ที่ชำรุด (ถ้ามี) พร้อมภาพถ่ายเอกสารดังกล่าว
          3. ใบแจ้งความกรณีสูญหาย
          4. หนังสือมอบอำนาจ กรณีให้ผู้อื่นทำการแทนปิดอากรแสตมป์ 10 บาท
          5. บัตรประจำตัวประชาชนของผู้มอบอำนาจและผู้รับมอบอำนาจ พร้อมภาพถ่ายเอกสารดังกล่าว

หน้าที่ของผู้ประกอบการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม

 

       1.   เรียกเก็บภาษีมูลค่าเพิ่มจากผู้ซื้อสินค้าหรือผู้รับบริการ และออกใบกำกับภาษีเพื่อเป็นหลักฐานในการเรียกเก็บภาษีมูลค่าเพิ่ม

       2.   จัดทำรายงานตามที่กฎหมายกำหนด ซึ่งได้แก่

              (1)   รายงานภาษีซื้อ

              (2)   รายงานภาษีขาย

              (3)   รายงานสินค้าและวัตถุดิบ

       3.   ยื่นแบบแสดงรายการเพื่อเสียภาษีตามแบบ ภ.พ.30

รู้ไว้ใช่ว่ากับภาษี

 

    ต้องขอออกตัวก่อนว่าดิฉันไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญเรื่องภาษี แต่วันนี้ อยากจะนำเกร็ดเกี่ยวกับภาษีที่ได้ประสบมาแบ่งปันกับท่านผู้อ่าน เพราะตอนนี้ย่างเข้าสู่ฤดูกาลยื่นเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาแล้ว

เป็นที่ทราบกันดีว่ารัฐบาลต้องใช้เงินจำนวนมากในการอัดฉีด เพื่อไม่ให้เศรษฐกิจในปี 2552 ติดลบมากเกินไป วิธีการหนึ่งที่รัฐบาลทำ คือ การเพิ่มประสิทธิภาพในการเรียกเก็บเงินภาษี และมีผู้ให้ข้อสังเกตว่า รัฐบาลใช้วิธีคืนเงินภาษีช้าๆ เพื่อให้มีเงินหมุนเวียนในระบบของรัฐ เท็จจริงแค่ไหนไม่ทราบ แต่จนป่านนี้ดิฉันเองก็ยังไม่ได้รับคืนภาษีเงินได้ของปี 2551 ที่ถูกหัก ณ ที่จ่ายเกินไป

ผู้คนที่ดิฉันสนทนาด้วยบอกว่า ไม่ได้ว่าอะไรที่กรมสรรพากรจะใช้เวลาตรวจสอบนาน แต่ที่รู้สึกโกรธแค้น คือ ขอเอกสารทีละหน่อย ละหน่อย ทำให้เสียเวลา เวลาขอแจ้งว่าส่งทางโทรสารก็ได้ แต่พอส่งแล้วก็แจ้งมาขอตัวจริงอีก โดยเฉพาะผู้ที่ยื่นเอกสารผ่านอินเทอร์เน็ต ดิฉันรวบรวมข้อควรรู้มาให้ท่านทราบดังนี้

  ยื่นแบบแต่เนิ่นๆ ท่านที่ยื่นแบบในช่วงสัปดาห์สุดท้ายของเดือน มี.ค.จะพบว่าทุกช่องทางแน่นไปหมด ยื่นด้วยเอกสารก็มีคิวยาว ไปรอเป็นวันๆ เสียเวลาทำงานอย่างมาก ยื่นด้วยอินเทอร์เน็ตก็เข้าสู่ระบบยาก ค่อนข้างช้า แม้ว่าในปีที่แล้วจะดีขึ้นแล้วก็ตาม

  กรมสรรพากรได้พัฒนาการลงทะเบียนยื่นภาษีผ่านอินเทอร์เน็ต และได้ปรับปรุงจนใช้งานค่อนข้างสะดวกแล้ว หากไม่มีรายการมากมาย คือ มีเพียงรายได้จากเงินเดือน และโบนัส ท่านยื่นผ่านอินเทอร์เน็ตอาจสะดวกกว่าค่ะ

  หากมีเอกสารหรือมีรายการมาก ไม่ควรยื่นผ่านอินเทอร์เน็ต อันนี้เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกดิฉันเอง

  ทราบหรือไม่ว่า ค่าลดหย่อนเลี้ยงดูบุพการี 30,000 บาทนั้น ไม่สามารถหักลดหย่อนได้หากบุพการีมีรายได้เกิน 30,000 บาท ไม่ว่าจะเป็นรายได้ประเภทใด ทั้งดอกเบี้ย เงินปันผล ฯลฯ

  เงินบริจาคหากมีชื่อมากกว่า 1 คน ต้องหารเฉลี่ยเท่ากันทุกคนเวลานำมาใช้ลดหย่อน เว้นแต่ระบุลงไปว่าเป็นเงินบริจาคจากใครจำนวนเท่าใด ถ้าจะให้ดี แยกชื่อบริจาคจะสะดวกกว่าค่ะ ไม่ต้องกลัวว่าจะไม่ได้ทำบุญร่วมกัน

  หากสมรสจดทะเบียน ดอกเบี้ยเงินกู้ยืมเพื่อที่อยู่อาศัย ไม่ว่าจะกู้ในนามสามีหรือภรรยา สามารถนำมาหักลดหย่อนได้คนละครึ่ง

  เบี้ยประกันชีวิต ที่จะนำมาหักลดหย่อน คู่สามีภรรยา สามารถหักลดหย่อนแต่ละคนได้ ตามที่จ่ายจริง แต่ไม่เกินคนละ 100,000 บาท

  เงินได้จากรางวัลต้องนำไปคำนวณภาษี โดยถือเป็นเงินได้ตามมาตรา 40 (8) เพราะฉะนั้นหากท่านเผอิญโชคดีส่งบัตรชิงโชคไปแล้วได้รับรางวัล ทางห้างร้านเขาจะตีมูลค่ารางวัลของท่านเป็นเงิน และหักภาษี ณ ที่จ่ายเอาไว้ 5% และท่านยังมีภาระต้องเสียภาษีส่วนที่เหลือตามฐานภาษีของท่านนะคะ อย่าคิดว่าหัก 5% ก็เรียบร้อยแล้ว และกรณีที่ได้รางวัลเป็นบริการ อาทิเช่น โรงแรมหรือสปา ถึงท่านจะใช้หรือไม่ใช้สิทธิก็ตาม ทางสรรพากรจะถือว่าท่านรับเงินได้ไปแล้วเท่ากับที่ห้างร้านเขาตีราคาเอาไว้ ท่านต้องเสียภาษีบนเงินได้นี้ด้วย เพราะฉะนั้น หากท่านได้รางวัล ให้สอบถามก่อนว่ารางวัลอะไร และถ้าเห็นว่ารางวัลนั้นท่านไม่ได้ใช้แน่ๆ ก็ไม่ควรรับมา มิฉะนั้น จะกลายเป็นทุกขลาภไป

     อยากจะฝากห้างร้านที่ตีมูลค่ารางวัลด้วยว่าอย่าตีแบบเฟ้อค่ะ เข้าใจว่าเวลาโฆษณาดูเท่ดี เหมือนว่ารางวัลใหญ่ แต่มูลค่าจริงไม่ถึงที่ท่านตี และนอกจากนี้ เนื่องจากผู้รับรางวัลมีภาระภาษี 5-37% ของมูลค่าของรางวัล ไม่ได้ได้มาฟรีๆ ดังนั้น ท่านควรจะให้ผู้ได้รางวัลสามารถใช้รางวัลนั้นได้โดยไม่มีกำหนดอายุ มิฉะนั้น ท่านให้รางวัลเป็นเงินสดจะดีกว่าค่ะ ลูกค้าจะได้ไม่เสียความรู้สึก

   ควรพยายามไม่ให้ถูกหักภาษี ณ ที่จ่ายเกินกว่าที่ควรจะเสีย ถ้าจะให้ดี หักไม่ครบและไปจ่ายภายหลังจะดีกว่า เพราะฉะนั้น กรณีเป็นพนักงานบริษัท เวลามีรายการลดหย่อนต่างๆ ต้องแจ้งฝ่ายบุคคลตั้งแต่ต้นปี อาทิเช่น วางแผนว่าจะซื้อกองทุนรวมเพื่อการเลี้ยงชีพในช่วงปลายปี หรือตลอดทั้งปี ก็แจ้งฝ่ายบุคคลไว้ตั้งแต่ต้นปีเลย เพราะหากไปแจ้งในจุดที่ลงทุน ภาษีที่หักไปแล้วอาจจะเกินที่ควรจะต้องจ่าย ดังนั้น จึงต้องไปขอคืน ซึ่งกว่าจะได้คืนอาจต้องข้ามไปเป็นปี

   ฝากกรมสรรพากรพิจารณาว่า จะดีกว่าหรือไม่ที่บังคับให้ยื่นเอกสารประกอบทุกชิ้นตามไปหลังการยื่นผ่านอินเทอร์เน็ต โดย ทำให้การยื่นผ่านอินเทอร์เน็ตเป็นเพียงการทดแทนการไปยืนเข้าคิว เป็นวันๆ เพราะในปัจจุบันท่านผลักภาระการเก็บเอกสารให้เป็นของผู้เสียภาษี และเอาเข้าจริงๆ ท่านก็ตรวจเอกสารทุกชิ้นอยู่ดี เพียงแต่ท่านมีเวลาตรวจยาวขึ้นเป็นปีๆ ถ้าผู้เสียภาษีส่งให้ท่านทั้งหมด อย่างน้อยท่านก็ต้องรีบตรวจเบื้องต้นภายในช่วงเวลาที่ยื่น คือ ภายใน 31 มี.ค.

   เชื่อไหมคะว่าของภาษี 2551 ดิฉันยื่นผ่านอินเทอร์เน็ตก็แล้ว ถูกตามเอกสารก็แล้ว ถูกแจ้งให้ยื่นเป็นกระดาษใหม่ก็แล้ว ถูกตามรอบที่สามก็แล้ว รวมระยะเวลาการยื่น 11 เดือน ยังไม่มีวี่แววว่าจะได้คืนเลยค่ะ

   หากรัฐบาลต้องการให้ผู้เสียภาษีบริจาคเงินภาษีที่จะได้คืนก็ขอกันดีๆ ได้ค่ะ ไม่ต้องยึกยื้อ ให้เสียความรู้สึกและเสียเวลากันเปล่าๆ โลกสมัยนี้พัฒนาไปมากแล้ว ส่งเอกสารกลับไปครั้งหนึ่งใช้เวลาตรวจ 3-5 เดือนแล้วส่งกลับมาขอเพิ่ม ขอใหม่ และขอเสนอว่า เงินภาษีที่ถูกหักเกินไป หากบริจาคให้กรมสรรพากร จะสามารถถือเป็นเงินบริจาคให้กับองค์กรการกุศล สามารถนำไปหักลดหย่อนในปีต่อไปได้ด้วย

ภาษีเบี้ยประกันชีวิต

 

  ได้รับคำถามบ่อยครั้งเกี่ยวกับกรณีบริษัทจำกัดจ่ายเบี้ยประกันให้กรรมการผู้จัดการตามมติที่ประชุมเพื่อเป็นสวัสดิการและการตอบแทน ว่า
   
1.เบี้ยประกันชีวิตที่บริษัทฯ ออกให้ กรรมการผู้จัดการตามมติที่ประชุมนี้หักเป็นค่าใช้จ่ายในการคำนวณกำไรสุทธิของบริษัทฯได้หรือไม่ และต้องถือเอาเบี้ยประกันชีวิต ดังกล่าวเป็นเงินได้พึงประเมินของกรรมการผู้จัดการเพื่อคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาหรือไม่มีข้อจำกัดอย่างไร
   
2.กรณีที่บริษัทฯ จ่ายภาษีเงินได้บุคคล ธรรมดาทั้งหมดแทนกรรมการผู้จัดการตามมติที่ประชุมและเจตนารมณ์ของบริษัทฯ จะต้องดำเนินการอย่างไร

  เกี่ยวกับเรื่องนี้สอดคล้องกับแนวคำตอบของกรมสรรพากรตามหนังสือเลขที่กค 0811/408 ลงวันที่ 21 มกราคม 2543 ดังนี้
   
1.เงินค่าเบี้ยประกันชีวิตที่บริษัทฯ จ่ายให้กรรมการผู้จัดการตามมติที่ประชุม ของบริษัทฯ หากเป็นกรณีที่บริษัทฯ ต้องจ่ายให้กับกรรมการทุกคนเป็นการทั่วไปตามระเบียบแล้วบริษัทฯมีสิทธินำเบี้ยประกันชีวิตที่ออกให้นั้นมาหักเป็นรายจ่ายในการคำนวณกำไรสุทธิเพื่อเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลได้ ไม่ต้องห้ามตามประมวลรัษฎากร และเพื่อความสะดวกในการแสดงหลักฐานให้บริษัทประกันภัยหมายเหตุไว้ในใบเสร็จรับเงินให้มีข้อความว่า เบี้ยประกันชีวิตที่รับนี้จ่ายโดยบริษัท...เงินค่าเบี้ยประกันชีวิตที่บริษัทฯ   ออกให้เข้าลักษณะเป็นประโยชน์เพิ่มที่ลูกจ้างได้รับถือเป็นเงินได้พึงประเมินจากการจ้างแรงงานที่ต้องนำไปรวมคำนวณเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาต่อไป โดยบริษัทฯ มีหน้าที่หักภาษีเงินได้ ณ จ่ายจากเงินได้พึงประเมินดังกล่าวด้วย หากกรมธรรม์ประกันชีวิตมีกำหนดเวลา 10 ปีขึ้นไป และบริษัทผู้รับประกันประกอบกิจการในประเทศไทย พนักงานมีสิทธินำเบี้ยประกันชีวิตไปหักลดหย่อนภาษีเงินได้ได้ไม่เกิน 100,000 บาท  
   
2.เงินค่าภาษีอากรที่บริษัทฯ ออกให้ถือเป็นรายจ่ายที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับการประกอบกิจการ บริษัทฯ สามารถนำมาหักเป็นรายจ่ายในการคำนวณกำไรสุทธิเพื่อเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลได้ ไม่ต้องห้าม ตามมาตรา 65 ตรี (6) แห่งประมวลรัษฎากร

อายุความ การขอคืนภาษีเงินได้

 

มาตรา 27 ตรี วรรคแรก ได้บัญญัติไว้เป็นหลักว่า “เว้นแต่จะได้มีกฎหมายบัญญัติไว้เป็นอย่างอื่น กำหนดระยะเวลาในการขอคืนภาษีอากรและภาษีที่ถูกหัก ณ ที่จ่ายและได้มีการนำส่งไว้เป็นจำนวนเงินที่เกินกว่าที่ต้องควรเสีย หรือที่ไม่มีหน้าที่ต้องเสีย ให้ผู้มีสิทธิขอคืนภายใน 3 ปี นับแต่วันสุดท้ายแห่งกำหนดเวลายื่นรายการภาษีตามที่กฎหมายกำหนด”

ผู้มีสิทธิขอคืน คือผู้มีเงินได้ หรือผู้ที่ได้รับมอบอำนาจให้ทำการเป็นตัวแทนในการยื่นคำร้องขอคืนภาษี 

วันสุดท้ายแห่งกำหนดเวลายื่นรายการเสียภาษี  หมายถึงวันครบกำหนดยื่นแบบแสดงรายการ เช่น กรณีภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา วันสุดท้ายของการยื่นแบบแสดงรายการคือวันที่ 31 มีนาคมของปีปฏิทินถัดไป หรือกรณีเป็นภาษีเงินได้นิติบุคคลวันสุดท้ายของการยื่นแบบแสดงรายการคือภายใน 150 วันหลังสิ้นรอบระยะเวลาบัญชีของนิติบุคคลนั้น มิใช่วันสุดท้ายของการยื่นแบบแสดงรายการเสียภาษี (กลางปี) ล่วงหน้า ในกรณีมีกฎหมายกำหนดให้มีการยื่นชำระภาษีและแบบแสดงรายการล่วงหน้า

อย่างไรก็ตาม ในกรณีที่ผู้มีสิทธิขอคืนภาษียื่นแบบแสดงรายการเมื่อพ้นเวลาที่กำหนด หรือได้ยื่นแบบแสดงรายการภายในเวลาที่รัฐมนตรีหรืออธิบดีให้ขยายหรือเลื่อนออกไป ตามมาตรา 3 อัฎฐ มาตรา 27 ตรีวรรคสอง กำหนดว่าการยื่นคำร้องขอคืนก็สามารถยื่นได้ภายใน 3 ปี นับแต่วันที่ได้ยื่นรายการตามที่ได้ขยายไปนั้น 

หรือในกรณีที่ผู้มีสิทธิขอคืนภาษี ทำการยื่นอุทธรณ์การประเมินหรือเป็นคดีในศาล คำร้องขอคืนก็สามารถยื่นได้ภายใน 3 ปี นับแต่วันที่ได้รับแจ้งคำวินิจฉัยอุทธรณ์เป็นหนังสือ หรือนับแต่วันที่ศาลมีคำพิพากษาถึงที่สุดแล้วแต่กรณี

อนึ่ง ประมวลรัษฎากรยังได้กำหนดเพิ่มเติมไว้เป็นพิเศษในเรื่องการขอคืนภาษีหัก ณ ที่จ่ายที่ถูกหักไว้เกินใน มาตรา 63 เป็นต่างหากด้วยว่า

 “บุคคลใดถูกหักภาษีไว้ ณ ที่จ่ายและนำส่งเงินเกินกว่าที่ควรต้องเสียภาษีตามส่วนนี้ บุคคลนั้นมีสิทธิได้รับเงินจำนวนที่เกินนั้นคืนแต่ต้องยื่นคำร้องต่อเจ้าหน้าที่พนักงานประเมินภายใน 3 ปี นับแต่วันสุดท้ายแห่งปีซึ่งได้ถูกหักภาษีเกินไป”

ดังนั้น ความในมาตรา 63 จึงถือเป็นข้อยกเว้นของมาตรา 27 ตรี ระยะเวลาในการขอคืนภาษีหัก ณ ที่จ่าย ไม่ว่าจะเป็นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาหรือภาษีเงินได้นิติบุคคล จึงย่นระยะเวลามาเป็น 3 ปี นับแต่วันสุดท้ายแห่งปีภาษี ซึ่งถูกหักภาษีเกินไป

ฎ.9911/2539 ได้วินิจฉัยไว้ดังนี้ การขอคืนภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่ายตามมาตรา 3 เตรส แห่งประมวลรัษฎากร ที่บริษัทถูกหักและนำส่งเกินไป บริษัทต้องยื่นคำร้องขอคืนภายใน 3 ปีนับแต่วันสิ้นปีที่ถูกหักภาษี ณ ที่จ่าย (ไม่ใช่นับตั้งแต่วันสิ้นสุดรอบระยะเวลาบัญชี) จะนำมาตรา 27 ตรี แห่งประมวลรัษฎากร มาบังคับไม่ได้ เมื่อรอบระยะเวลาบัญชีของโจทก์ เริ่ม 1 ม.ค. ถึง 31 ธ.ค. ดังนั้นรอบระยะเวลาบัญชี 2531 ซึ่งได้ยื่นคำร้องขอคืนเมื่อวันที่ 29 พ.ค. 2535 ขาดอายุความขอคืนแล้ว (นอกจากนี้ยังมี ฎ. 9912/2539 ฎ. 9913/2539 ฎ. 1810/2540 ฎ. 4688/2540 ก็วินิจฉัยไว้ในลักษณะเดียวกัน)

มีข้อน่าสังเกตว่า แม้มาตรา 63 จะเป็นบทบัญญัติที่กำหนดอยู่ในส่วนที่ว่าด้วยภาษีเงินได้ที่เก็บจากบุคคลธรรมดาแต่มาตรา 3 เตรส ซึ่งเป็นมาตราที่ว่าด้วยการหักภาษี ณ ที่จ่ายทุกประเภท กำหนดให้นำความมาตรา 63 มาบังคับใช้โดยอนุโลมด้วย จึงมีผลให้ความในมาตรา 63 ครอบคลุมไปถึงภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่ายทุกประเภท ทั้งของบุคคลธรรมดาและนิติบุคคล

มาตรา 3 เตรส กำหนดไว้ดังนี้

“ในกรณีจำเป็นเพื่อประโยชน์ในการจัดเก็บภาษี ให้อธิบดีมีอำนาจออกคำสั่งให้ผู้จ่ายเงินพึงประเมินตามมาตรา 40 ซึ่งไม่มีหน้าที่หัก ณ ที่จ่ายตามลักษณะ 2 ภาษี ณ ที่จ่ายตามหลักเกณฑ์ เงื่อนไข และอัตราที่กำหนดโดยกฎกระทรวง ในการนี้ ให้นำมาตรา 52 มาตรา 53 มาตรา 54 มาตรา 55 มาตรา 58 มาตรา 59 มาตรา 60 และมาตรา 63 มาใช้บังคับโดยอนุโลม”

นอกจากนี้ ศาลฎีกายังได้มีคำพิพากษาตัดสินไว้ใน  ฎ.9913/2540 ไว้ด้วยดังนี้

“มาตรา 3 เตรส นั้นใช้บังคับทั้งภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาและนิติบุคคล และนำมาตรา 63 มาบังคับแก่การขอคืนเงินไว้แล้ว ดังนั้น จึงนำมาตรา 27 ตรี มาใช้บังคับไม่ได้”

ในส่วนของการขอคืนภาษีมูลค่าเพิ่มของผู้ประกอบการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มที่มิได้ขอเครดิตภาษีตามรายเดือนภาษีนั้นมาตรา 84/1 ได้บัญญัติไว้เป็นเอกเทศดังนี้

       กรณีการขายสินค้าหรือการให้บริการที่มีภาษีต้องคืน ให้ยื่นคำร้องขอคืนภายใน 3 ปี นับแต่วันพ้นกำหนดเวลายื่นแบบแสดงรายการภาษีสำหรับเดือนภาษีนั้น ซึ่งคือวันที่ 15 ของเดือนภาษีถัดไป

        กรณีการขายสินค้าหรือให้บริการในกรณีอื่น เช่น คำนวณผิดพลาดชำระซ้ำ ฯลฯ ให้ยื่นคำร้องขอคืนภายใน 3 ปีนับแต่ที่ได้ชำระภาษี

ส่วนขอคืนภาษีธุรกิจเฉพาะมาตรา 91/11 ได้บัญญัติไว้เป็นเอกเทศเช่นกันโดยให้ยื่นคำร้องภายใน 3 ปีนับแต่วันพ้นกำหนดเวลายื่นแบบแสดงรายการภาษี